Το παιχνίδι στη ζωή του παιδιού.
Το παιχνίδι αποτελεί τη «φυσική» γλώσσα των παιδιών, το πιο ισχυρό μέσο έκφρασης τους και αναπόσπαστη δραστηριότητα της καθημερινότητάς τους. Μέσω αυτού, το παιδί εξωτερικεύει τα συναισθήματά του, μαθαίνει, πειραματίζεται, ευχαριστιέται, απογοητεύεται και ανακαλύπτει σιγά-σιγά τον εαυτό του και τον κόσμο που το περιβάλλει.
Σίγουρα το παιχνίδι πρέπει να αντιμετωπίζεται με σεβασμό καθώς το ίδιο το παιδί το θεωρεί πολύ σημαντικό, κάτι που φαίνεται και από το πόσο πολύ απορροφάται από αυτό που κάνει.
Ποιος είναι όμως ο ρόλος του παιχνιδιού στην ανάπτυξη του παιδιού;
Στη βρεφική ηλικία, το παιχνίδι βοηθάει το παιδί να αποκτήσει τον έλεγχο του σώματός του. Αρχικά κινεί μόνο τα άκρα του, ενώ μεγαλώνοντας υποβάλλει τον εαυτό του σε προοδευτικά πιο δύσκολες δραστηριότητες. Αργότερα, τα παιδιά παίζουν με τους ήχους, τις λέξεις και τα αντικείμενα, με σκοπό την ανάπτυξη καινούργιων ικανοτήτων, την απόκτηση γνώσεων, αλλά και την ευχαρίστηση που αντλούν παίζοντας. Μέσα από αυτό το παιδί προσπαθεί να αντιληφθεί τον κόσμο ως ένα οργανωμένο σύνολο.
Οι παρεμβάσεις και η αξιοποίηση του τρόπου με τον οποίο το παιδί επιλέγει να παίξει είναι καθοριστικής σημασίας καθώς αυτό είναι ενδεικτικό της ικανότητας του παιδιού να επικοινωνεί και να ανακαλύπτει τη σχέση του με τους ενήλικες, οι οποίοι θα πρέπει να φροντίζουν να βρίσκεται σε ένα περιβάλλον που να καλλιεργεί, να ενισχύει και να ενθαρρύνει την ενασχόλησή του με κάθε παιγνιώδη διαδικασία. Παράλληλα, ο ενήλικας πρέπει να αποτελεί υπόδειγμα , καθώς παρέχει πιθανούς κανόνες συμπεριφοράς. Επίσης το παιδί χρειάζεται να βρίσκεται σε ένα περιβάλλον που θα του επιτρέπει να εκφράζεται ελεύθερα και να νιώθει ασφάλεια, ώστε να μπορεί να εξερευνά και να αναπτύσσεται σε καθημερινή βάση.
Παίζοντας το παιδί καταφέρνει να ωριμάζει, να γίνεται υπεύθυνο και αποτελεί ένα συμβολικό μέσο, με το οποίο οι ενήλικες μεταδίδουν βασικές αλήθειες που αφορούν τόσο αυτό όσο και τις εμπειρίες του. Τέλος το παιχνίδι θεωρείται ότι είναι μια συγκεκριμένη και ιδιαίτερη γλώσσα του παιδιού, συνιστώντας τη μόνη ίσως γλώσσα που κατέχει από πολύ μικρή ηλικία που το βοηθά να εκφράζει τι πραγματικά εννοεί και αισθάνεται.
Ποιος ο ρόλος του γονέα;
Οι γονείς πρέπει να παροτρύνουν το παιδί να εξερευνά τις σκέψεις και τα συναισθήματά του μέσω του παιχνιδιού, φροντίζοντας να δημιουργούν μια ατμόσφαιρα ζεστασιάς, κατανόησης και εμπιστοσύνης στις ικανότητες του παιδιού, ώστε να το κάνουν να νιώσει σημαντικό, να μάθει να εκτιμά τις προσωπικές του εμπειρίες και να αποκτήσει σιγά-σιγά αυτοεκτίμηση.
Ποια παιχνίδια θεωρούνται κατάλληλα για παιδιά προσχολικής ηλικίας;
Τα παιχνίδια γι’ αυτή την ηλικιακή ομάδα μπορούν να είναι δημιουργικά ή να μιμούνται τις δραστηριότητες των γονιών και των μεγαλύτερων παιδιών. Ενδεικτικά θα μπορούσαμε να πούμε πως:
- Βιβλία (σύντομες ιστορίες ή ιστορίες δράσης)
- Μαυροπίνακας και κιμωλία
- Τουβλάκια
- Μπογιές, μη τοξικές δαχτυλομπογιές, πηλός
- Παιχνίδια που αποτελούνται από ένα σφυρί και μια επιφάνεια όπου το παιδί εφαρμόζει κομμάτια
- Παιχνίδια οικοκυρικών
- Παιχνίδια εξωτερικού χώρου: κουτί με άμμο (με καπάκι), τσουλήθρα, κούνια, σπιτάκι
- Παιχνίδια – μεταφορικά μέσα
- Κασετόφωνο ή μαγνητόφωνο
- Απλά παζλ με μεγάλα κομμάτια
- Ρούχα μεταμφίεσης
- Παιχνίδια – σκεύη κουζίνας
Μπορούν να θεωρηθούν τα πλέον κατάλληλα γι αυτήν την ηλικία.
Η τηλεόραση θεωρείται ένα είδος παιχνιδιού;
Τα νήπια που βλέπουν πολλές ώρες τηλεόραση είναι πιθανότερο να υποφέρουν αργότερα από προβλήματα συμπεριφοράς. Εδώ και αρκετά χρόνια έχει προκύψει μια διαμάχη για την επίδραση της τηλεόρασης στα μικρά παιδιά, με όλο και περισσότερα στοιχεία να δείχνουν ότι η αυξημένη παρακολούθηση τηλεόρασης επηρεάζει τη συμπεριφορά.
Η τηλεόραση είναι ένα μέσο με το οποίο το παιδί δεν μπορεί να αλληλεπιδράσει παρα μόνο γίνεται παθητικός δέκτης των πληροφοριών που του παρέχονται.
Γενικά, συνιστάται τα παιδιά κάτω των δύο ετών να μη βλέπουν τηλεόραση και τα μεγαλύτερα να μην υπερβαίνουν τις δύο ώρες την ημέρα, ενώ δε θεωρείται ωφέλιμο να έχουμε τηλεόραση στο παιδικό δωμάτιο, καθώς σχετίζεται με κακή ποιότητα ύπνου.
Με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια τι συμβαίνει;
Πολλά έχουν ακουστεί για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και για το πώς τα παιδιά μπορούν να εθιστούν στη χρήση τους. Παν μέτρο άριστον είναι ο κανόνας που ισχύει και εδώ, καθώς υπάρχουν και αρκετά εκπαιδευτικά παιχνίδια, μέσω των οποίων τα παιδιά μπορούν να αποκτήσουν γνώσεις με απλό και διασκεδαστικό τρόπο. Ασφαλώς θα πρέπει πάντα να ελέγχετε τα παιχνίδια που παίζουν τα παιδιά σας, φροντίζοντας να είναι ασφαλή και κατάλληλα για την ηλικία τους.
Ποιο είναι το συμπέρασμα τελικώς;
Ας βάλουμε πίσω όλες τις έννοιες και τις σκοτούρες της καθημερινότητας και ας επιστρέψουμε πάλι πίσω στα χρόνια της αθωότητας και της ξεγνοιασιάς. Μαζί με τα παιδιά σας μπορείτε να το καταφέρετε χωρίς δυσκολία. Το παιχνίδι μας δίνει την δυνατότητα να ξεφύγουμε από την πραγματικότητα και αυτή η προσωρινή και τόσο έντονη ζωή στους υπέροχους κόσμους της χαράς και της φαντασίας καταφέρνει να μας ανακουφήσει και να πλουτίσει την ψυχή μας με μία αίσθηση ελευθερίας και δημιουργίας.
Θυμηθείται παιχνίδια που παίζατε εσείς και δοκιμάστε να τα παίξετε με τα παιδιά σας. Άλλωστε κανένα παιχνίδι δεν είναι παλιομοδίτικο και όπως λένε ‘ρόδα είναι και γυρίζει…’
Το κρυφτό το θυμόσαστε όλοι φαντάζομαι!!! Για να δούμε τώρα αν είσασταν καλοί σ’ αυτό… Μέσα στην εφημερίδα μας είναι κρυμμένα ορισμένα παιχνίδια!!! Βρείτε τα και καλή σας διασκέδαση…
